ΠΥΡΡΙΧΙΟΣ ΧΟΡΟΣ

Ο πολεμικός χορός ΠΥΡΡΙΧΗ ήταν,όπως πιστεύεται,μια άσκηση ένα μάθημα ελιγμών,καθότι ήταν ένα είδος παντομίμας μίμηση μάχης κατά ζεύγη – όπου ο ένας των χορευτών έφερε ασπίδα και έκανε φυλακτικές κινήσεις άλλος, οπλισμένος με δόρυ ή ξίφος, έκανε επιθετικές κινήσεις.Ο χορός αυτός ετελείτο υπό τους ρυθμούς ήχους αυλού ή λύρας ή άσματος που λεγόταν από σύνολο (χορον) τραγουδιστών.Ο ρυθμός λεγόταν Ενόπλιος Νόμος.
Στην τέλεση της Πυρριχης μπορούσαν να λάβουν μέρος πάμπολλοι χωρευτες,που χωρίζουν σε τάχα συμπλεκόμενα μέρη,οπότε όλη η εκτέλεση προσέφερε εικόνα μάχη.
Πιθανώς η Πυρριχη να μεταφέρθηκε από την Κρήτη στην Σπάρτη με τον Αλκμάνα,στην Σπάρτη όμως βρήκε την τελειότερη έκφραση της.Διότι όπως παρατηρεί ο Αθηναίος( Δειπνος. ΙΔ’ 631 f)“ πολεμικοί δ’εισιν οι Λάκωνες ”.
Κατά την παράδοση,το όνομα πρόεκυψε από τον Πυρρο, τον γιο του Αχιλλεως. Στον οποίο αποδιδόταν η εφεύρεση του χορού ή από ένα Λακωνικό μυθικό ήρωα που λεγόταν Πυρριχιος.
Χωριό με την ονομασία αυτή(που διασώθηκε ως Πουρχος) υπήρχε κατά την αρχαιότητα στη Μάνη, στη θέση όπου νεώτερη εποχή κτίστηκε το χωριό Καββάλος. Ο Αθηναίος (Δειπνος. ΙΔ’ 630 ef) γράφει πως η πυρριχη είναι Λακεδαιμόνιων εύρημα “καθοτι δ’εισιν οι Λακωνες,των οποίον τα τέκνα αναλαμβάνουν την εκτέλεση τραγουδιών που λεγόταν ΕΝΌΠΛΙΑ.Ο ΠΥΡΡΙΧΙΟΣ ρυθμός αποτελείτο από ποδες με βραχείες συλλαβές( υυ ή υυυυ),
πόδες που «ήταν γρήγοροι, φλογεροί,με λιγότερη αξιοπρέπεια, αλλα κατάλληλοι για τον γρήγορο με ένδυση πανοπλίας χορό που ονομάζεται ΠΥΡΡΙΧΗ» (M.L. WEST οπ.π. σελ 219). Είναι εντυπωσιακή η πληροφορία την οποία προσφέρει ο Αθηναίος, ότι δηλαδη η πυρριχη ως πολεμικός χορός διδασκόταν στη Σπάρτη σε παιδάκια πέντε ετών και κατά την μεταχριστιανική εποχή. ( Αθηναιος: Δειπνοσοφισται ΙΔ’ 631 ab)
H Πυρριχη που χορεύεται στις μέρες μας είναι μάλλον Διονυσιακός χορός, επειδή είναι απλωτερη της αρχαίας,διότι οι χορευτές αντί δόρατα κρατούν θυρσους.

Σαράντος Καργάκος: Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΣΠΑΡΤΗΣ Ι

Πυρρίχιος στο ΣΕΦ


ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΜΑΧΗΣ (ΔΟΡΑΤΙΣΜΟΙ) ΑΡΕΣ ΑΝΑΞ


Ποντιακός Πυρρίχιος Χορός (σέρρα) - Pirixios xoros (serra)


Ποντιακός Χορός " ΜΑΧΑΙΡΑ "